Nu de verkiezingsprogramma’s de samenleving binnenstruikelen probeer ik zo goed mogelijk uit elkaar te houden wat de verschillende politieke partijen nou precies met Nederland willen. De miljoenen vliegen ons om de horen. Zowel de verkiezingsprogramma’s als de bezuinigingsvoorstellen van de door het kabinet Balkenende ingestelde ambtelijke denktanks, zijn qua visie ontsproten aan arme zandgrond. Na de kredietcrisis en de bijna-implosie van het kapitalistische stelsel, dat slechts met miljarden-infusen gered kon worden, zou je toch denken dat het tijd is voor een fundamentele herbezinning op de toekomst. Kleinere overheid, meer ruimte voor burgerverantwoordelijkheid om een paar thema’s te noemen. Maar nee. Het blijft kurieren am symptom, doorsukkelen op dezelfde doodlopende weg. Geen gedachten om de samenleving beter bestuurbaar te maken door politieke of democratische hervormingen, meer van hetzelfde. Beetje schaven aan de verzorgingsstaat, versoberen van de voorzieningen, verhogen van de lasten en opnieuw de vaststelling, dat bijvoorbeeld de gezondheidszorg “efficiënter moet gaan werken”. Is dat dan na al die jaren van aanhoudende politieke interventies nog steeds niet gelukt? Of is “efficiënter werken” de eufemistische term voor verdere afbraak? Als dat zo is, laten we daar dan gewoon helder over zijn. En als er werkelijk nog inefficiënt wordt gewerkt, doe er dan eindelijk eens iets aan.
Opluchting in Hilversum
Opluchting was er deze week in Hilversum, dat de publieke omroep aan grote financiële en organisatorische ingrepen ontsnapt, althans op de korte termijn. Het lijkt me meer een tactische dan een principiële keuze. Die discussie zal NA de verkiezingen heus nog wel gevoerd worden. Maar dan blijven de verhoudingen in ieder geval tijdens de komende verkiezingsstrijd tussen de dames en heren journalisten en de diverse lijssttrekkers nog goed. Met bewondering luister ik steevast naar de ferme pleidooien van Joop Atsma, de mediadeskundige van het CDA. Hij is voorstander van krachtige, zelfstandige omroeporganisaties en voor het terugdringen van de macht van het centrale apparaat van de publieke omroep. Het klinkt heel overtuigend en betrokken, maar intussen wordt in de praktijk van alle dag het tegenovergestelde gerealiseerd van dat wat Atsma nu al jaren aan visie etaleert (de budgetten van de omroepen zijn fors afgenomen en die van het centrale apparaat zijn stevig toegenomen). Windowdressing dus en daar kun je het in Den Haag lang mee vol houden. Die loze statements dragen weinig bij aan de geloofwaardigheid van het politieke handelen.
De slager geeft toch ook geen gratis pondje gehakt
Ik pleit zeker niet voor bezuinigingen op de publieke omroep, die in mijn ogen een belangrijke maatschappelijke functie vervult. Maar ik zou het zelf niet erg vinden om er een rekening voor gepresenteerd te krijgen, bijvoorbeeld door de programma’s achter de decoder te plaatsen en er een paar grijpstuivers voor te vragen. Met een euro of 10 per maand, zouden we de publieke omroep weer uit handen van de overheid kunnen halen en teruggeven aan de burgers. Daarmee is dan nog een ander belangrijk doel gediend, namelijk dat we consumenten er geleidelijk aan laten wennen, dat content in de toekomst niet langer gratis is. Ik verbaas me in toenemende mate over de vanzelfsprekendheid, waarmee creatieve producten gratis worden opgeeist. Waarom niet betalen voor relevant aanbod? Het is me nog nooit overkomen, dat de slager me een gratis pondje gehakt toeschoof en het zou mijn argwaan voeden als hij het wel deed. Zojuist nog heb ik de waterrekening van Vitens betaald. Geen groot bedrag. Maar eigenlijk zou het logischer zijn, dat ik mijn drinkwater van de overheid gratis geleverd krijg (eerste levensnoodzaak), dan al dat voedsel voor de geest. Dus crediteer mij voor het aanbod van Nederland 1, 2 en 3, zoals ik ook met genoegen mijn abonnement voor De Volkskrant en Elsevier betaal. Het zou ’s lands begroting de komende jaren met een paar miljard kunnen ontlasten, een eind maken aan dat wat door de commerciële media gezien wordt als oneerlijke concurrentie en de invloed van burgers vergroten. Gek eigenlijk, dat het geen punt van overweging is, terwijl ons het water tot de lippen is gestegen.
Comments